Bệnh hồng huyết cầu hình liềm là một bệnh có tính di truyền do một dạng haemoglobin bất thường trong máu gây nên. Trẻ bị bệnh thiếu máu hồng cầu liềm thì hiện tượng đông máu có nguy cơ xảy ra cao hơn, dễ làm tắc nghẽn mạch máu, gây đau cho bé.
Bệnh hồng huyết cầu hình liềm là một bệnh có tính di truyền do một dạng haemoglobin bất thường trong máu gây nên. Đặc điểm di truyền này có tính lép; có nghĩa là cả bố lẫn mẹ đều mang gien bất thường nhưng chính mình thì khỏe mạnh. Trong một gia đình như vậy, cứ 4 đứa trẻ thì có nguy cơ một đứa bị bệnh này. Chứng thiếu máu do một căn bệnh về máu không hiện diện từ lúc mới đẻ, nhưng phát ra trong vòng sáu tháng đầu.
Haemoglobin là chất đạm hàm chứa trong hồng huyết cầu. Chất này nhận dưỡng khí từ trong máu và vận chuyển tới mọi nơi trên cơ thể. Bệnh hồng huyết cầu hình liềm xảy ra khi chất haemoglobin thừa hưởng của cha mẹ khiến cho các hồng huyết cầu có dạng lưỡi liềm do mức hàm lượng oxy thấp một cách bất thường gây nên. Ở một đứa trẻ mắc bệnh này, hiện tượng đông máu có nguy cơ xảy ra hơn và máu lưu thông trong mạch máu không được trơn tru bằng những trẻ bình thường khác. Nếu máu làm tắc mạch máu, bé sẽ cảm thấy đau trong vùng bị bế tắc, sẽ thiếu máu nặng thêm, vàng da và gia tăng mẫn cảm với những bệnh nhiễm trùng như ho và cảm.
Phần nhiều thường chỉ có những người gốc châu Phi mới mắc phải bệnh này.
Triệu chứng có thể gặp khi trẻ bị thiếu máu hồng cầu liềm
- Thiếu máu.
- Mệt mỏi.
- Vàng da nhẹ – tròng trắng mắt ngả màu vàng.
- Đau chân, tay và bụng, ở bất cứ nơi nào mạch máu bị tắc nghẽn.
- Mẫn cảm với bệnh nhiễm trùng.
Giúp bé bằng cách nào khi trẻ bị thiếu máu hồng cầu liềm?
Bệnh hồng huyết cầu hình liềm không ảnh hưởng gì đến trí thông minh của đứa trẻ và đa số những đứa trẻ mắc bệnh này có thể đi học bình thường. Tuy nhiên, mỗi khi bé phát đau cấp tính (lên cơn đau) trong lớp, những khi đó bé sẽ bị đau nặng ở khớp và đau bụng, thầy cô giáo của bé phải được báo động là cần phải đưa bé đi bệnh viện để được chăm sóc ngay. Có thể chữa trị cơn đau bằng thuốc giảm đau.
Một cơn đau do hồng cầu liềm có thể do hoạt động gắng sức thúc đẩy, đặc biệt là ở nơi lạnh và ẩm ướt. Điều thiết yếu đối với bé là phải được chủng ngừa đầy đủ để chống lại mọi bệnh nhiễm trùng và phải uống mọi loại thuốc và sinh tố bổ sung đã được kê toa. Vì lẽ bệnh này có tính di truyền, điều quan trọng là những người có khả năng mang gien cần hỏi ý kiến của một chuyên gia về di truyền trước khi quyết định có con. Một xét nghiệm máu có thể cho thấy những người dự tính làm cha mẹ có mang gien bệnh hay không.
Nội dung bài viết do Bác sỹ Miriam Stoppard (MD MRCP) biên soạn, Bác sỹ Nguyễn Lân Đính (Giám Đốc Trung tâm Dinh dưỡng Trẻ em) dịch và được nghiên cứu, tổng hợp bởi Nhà thuốc Nhi Phúc Gia.
